Spectaculair eindspel duel in WK match eindigt in remise

[Event “AGON FWCM 2016”]
[Site “New York”]
[Date “2016.11.14”]
[Round “?”]
[White “Carlsen, Magnus”]
[Black “Karjakin, Sergey”]
[Result “1/2-1/2”]
[ECO “C67”]
[WhiteElo “2857”]
[BlackElo “2769”]
[Annotator “Grooten,Herman”]
[PlyCount “156”]
[EventDate “2016.??.??”]
[TimeControl “60”]

1. e4 {[%emt 0:00:00]} e5 {[%emt 0:00:09]} 2. Nf3 {[%emt 0:00:00]} Nc6 {
[%emt 0:00:03]} 3. Bb5 {[%emt 0:00:00]} Nf6 {[%emt 0:00:10] De Berlijnse Muur?
Nu met Karjakin achter de zwarte stukken!} 4. O-O {[%emt 0:00:00]} Nxe4 {
[%emt 0:00:05] [#]} 5. Re1 {[%emt 0:00:05] Een andere variant die leidt tot
een stelling met een symmetrische pionnenstructuur. Wat zou Carlsen hierin
zien?} ({De echte ‘Muur’ ontstaat na} 5. d4 Nd6 6. Bxc6 dxc6 7. dxe5 Nf5 8.
Qxd8+ Kxd8 {waarmee vele partijen op het hoogste niveau zijn gespeeld.}) 5…
Nd6 {[%emt 0:00:07]} 6. Nxe5 {[%emt 0:00:11]} Be7 {[%emt 0:00:06]} 7. Bf1 {
[%emt 0:00:06]} Nxe5 {[%emt 0:00:37]} 8. Rxe5 {[%emt 0:00:04]} O-O {[%emt 0:00:
07]} 9. d4 {[%emt 0:00:11]} Bf6 {[%emt 0:00:26] [#]} 10. Re2 {[%emt 0:00:07]
Deze zet is ongebruikelijk. Meestal wordt 10.Te1 gespeeld. Peter Doggers van
Chess.com gaf de volgende achtergrond bij deze zet: “Maxime Vachier Lagrave
speelde tegen de Play Magnus app en speelde Te2 als een ‘mouseslip’.
Achteraf analyseerde hij deze zet en heeft waarschijnlijk geconcludeerd dat
het spel geeft voor wit.” Zou MVL onderdeel van het team van Magnus zijn? Na
afloop werd Magnus gevraagd of het inderdaad een ‘mouseslip’ was. Daarop
antwoordde hij sarcastisch: “Yeah, the Rook slipped out of my hand, so I moved
it back to e1.”} (10. Re1 Re8 11. c3 Rxe1 12. Qxe1 Ne8 13. Bf4 d5 14. Bd3 g6
15. Nd2 Ng7 16. Nf3 (16. Nf1 Bf5 17. Bxf5 Nxf5 18. Ne3 Nxe3 19. Qxe3 Qd7 20.
Re1 c6 21. Bh6 Bg7 22. Bxg7 Kxg7 23. Qe7 Rd8 24. h4 h5 25. Re3 b6 26. Qe5+ Kg8
27. Kh2 a5 28. f3 a4 29. Kg3 b5 30. Kf4 Qd6 31. Qxd6 Rxd6 32. Re8+ Kg7 33. Ke5
Rd7 34. a3 g5 35. hxg5 h4 36. f4 Kg6 37. Rg8+ Kh7 38. Rc8 Kg7 39. Rxc6 Re7+ 40.
Kxd5 Re2 41. Rh6 Rxb2 42. Rxh4 Rb3 43. Kc5 Rxc3+ 44. Kxb5 Rxa3 45. f5 Ra1 46.
Kb4 a3 47. g4 Rd1 48. Kxa3 Rxd4 49. Kb3 Rf4 50. Kc3 Ra4 51. Kd3 Ra3+ 52. Kc4
Ra4+ 53. Kb5 Rf4 54. Kc6 Ra4 55. Kd6 Ra6+ 56. Kc7 Ra7+ 57. Kb6 Ra4 58. Kb5 Rf4
59. Kc5 Ra4 60. Kc6 Rb4 61. Kd5 Ra4 62. Ke5 Ra5+ 63. Kd6 Ra6+ 64. Kc5 Ra4 65.
Kc6 Rb4 66. Kd5 Ra4 {1/2-1/2 (66) Carlsen,M (2855)-Kramnik,V (2812) Leuven 2016
}) 16… Bf5 17. Bxf5 Nxf5 18. Qe2 c6 19. Re1 Ng7 20. Be5 Ne6 (20… Bxe5 21.
Nxe5 Qd6 22. Qf3 f6 23. Nd3 Re8 24. Rxe8+ Nxe8 25. Qe3 Ng7 26. h3 Kf7 27. Qh6
Kg8 28. Qe3 Kf7 29. Qh6 Kg8 30. Qe3 Kf7 {1/2-1/2 (30) Carlsen,M (2834)-Kramnik,
V (2796) Doha 2015}) 21. Bxf6 Qxf6 22. Ne5 Re8 23. Ng4 Qd8 24. Qe5 Ng7 25.
Qxe8+ Nxe8 26. Rxe8+ Qxe8 27. Nf6+ Kf8 28. Nxe8 Kxe8 29. f4 f5 30. Kf2 Kf7 31.
b4 b5 32. g3 (32. h3 h6 33. h4 h5 {1/2-1/2 (33) Carlsen,M (2870)-Anand,V (2775)
Chennai 2013 CBM 158 [Szabo, Kr]}) 32… Kf6 33. Kf3 Ke6 34. Ke3 Kf6 35. Kf3
Ke6 {1/2-1/2 (35) Carlsen,M (2872) -Anand,V (2773) Zürich 2014}) 10… b6 ({
Bekend is ook} 10… Nf5 11. d5 d6 12. c3 c6 13. Bf4 Bg5 14. Bxg5 Qxg5 15. Nd2
Bd7 16. Nf3 Qf6 17. Qa4 Rfd8 18. Rae1 h6 19. Qb3 b5 20. h3 c5 21. Re4 Rdb8 22.
Qd1 Kf8 23. g4 Nh4 24. Nxh4 Qxh4 25. Qf3 Re8 26. b4 Rxe4 27. Rxe4 Rc8 28. a3 {
1/2-1/2 (28) Vallejo Pons,F (2677)-Tabatabaei,M (2461) Karlsruhe 2016}) 11. Re1
Re8 {Deze logische zet is hier al een nieuwtje.} ({Kasimdzhanov is de
secondant van Caruana. Er werd gezegd dat Caruana de zet had ‘vrij gegeven’
aan zijn secondant omdat er te weinig in zat. De zwartspeler ging hier
overigens verder met} 11… Nb7 12. Na3 d5 13. c3 Nd6 14. Nc2 a5 15. Ne3 Nf5
16. Ng4 Bg5 17. Bd3 Bxc1 18. Rxc1 Nd6 19. h3 Re8 20. Qf3 Bxg4 21. Qxg4 g6 22.
Re5 c6 23. Rce1 Qc7 24. R1e3 Kg7 25. h4 f6 26. Rxe8 Rxe8 27. Rxe8 Nxe8 28. h5
f5 29. Qg5 Nd6 30. hxg6 {1/2-1/2 (30) Kasimdzhanov,R (2704)-Melkumyan,H (2622)
Germany 2016}) 12. Bf4 {[%emt 0:00:00] Wit ‘dreigt’ met Lxd6 de tegenstander
op te zadelen met een dubbelpion.} Rxe1 {[%emt 0:00:00]} 13. Qxe1 {[%emt 0:00:
00]} Qe7 {[%emt 0:00:00] Zo lijkt zwart dit probleem te kunnen oplossen.} 14.
Nc3 {[%emt 0:00:00] [#] Magnus ruilt niet zelf, maar ontwikkelt zijn laatste
stuk.} Bb7 {[%emt 0:00:00]} ({De vraag rijst natuurlijk of zwart niet een pion
kon winnen op d4. Na} 14… Qxe1 15. Rxe1 Bxd4 $4 {heeft wit een weerlegging:}
16. Nb5 $1 {en het is meteen afgelopen. De zwakte van de onderste rij wordt
zwart fataal.}) 15. Qxe7 {[%emt 0:00:00] Nu moet hij wel iets doen tegen …
Lxd4.} Bxe7 {[%emt 0:00:00]} 16. a4 {[%emt 0:00:00] Hij wil ruimte winnen op
de damevleugel. Gezien het verloop van de partij, rijst echter de vraag of
deze inlassing voor wit gunstig is. Straks krijgt zwart de a-lijn voor zijn
toren.} a6 {[%emt 0:00:00]} 17. g3 $5 {[%emt 0:00:00] [#] Een interessant plan.
Hij wil graag zwarts sterke loper op b7 ruilen en daartoe bereidt hij Lf1-g2
voor. Het verleidt de zwartspeler tot een wat compromitterende pionzet.} g5 $6
{[%emt 0:00:00] Gezien de problemen later, zou je kunnen zeggen dat deze
opmars hem alleen maar narigheid oplevert.} ({Het neutrale} 17… Re8 {zou ook
een idee zijn geweest.}) 18. Bxd6 $1 {[%emt 0:00:00] Een opmerkelijke ruil.
Hij levert ‘zomaar’ zijn loperpaar in. Flauwekul natuurlijk want een zet later
neutraliseert hij de andere loper. Petrosian zei ooit: “het gaat er niet om
wat er op het bord staat, het gaat erom wat er over blijft!”} Bxd6 {[%emt 0:00:
00]} 19. Bg2 {[%emt 0:00:00]} Bxg2 {[%emt 0:00:00]} 20. Kxg2 {[%emt 0:00:00]
[#] Carlsen heeft ingeschat dat deze stelling met wit wat prettiger speelt
omdat het paard veel beweeglijker is dan de loper. Daarbij moet de loperpaar
altijd oppassen dat er geen pionnen op de voor hem verkeerde kleur worden
vastgelegd.} f5 {[%emt 0:00:00] Verhindert niet alleen Pe4, maar haalt ook een
mogelijk g3-g4 uit de stelling waarna pion g5 zou worden vastgelegd. Carlsen
begint nu aan een mooie paardmanoeuvre.} 21. Nd5 {[%emt 0:00:00]} Kf7 {[%emt 0:
00:00]} 22. Ne3 {[%emt 0:00:00]} Kf6 {[%emt 0:00:00]} 23. Nc4 {[%emt 0:00:00]
Daar wil hij het paard hebben.} Bf8 {[%emt 0:00:00] [#]} 24. Re1 {[%emt 0:00:
00]} ({Misschien had hij nog een paardzet moeten doen.} 24. Ne5 Rd8 {maar
hiermee wordt de toren gebonden aan de dekking van d7 en ontbeert hij
vooralsnog het tegenspel dat hij in de partij wel krijgt.} (24… d6 {is dan
onprettig voor zwart vanwege} 25. Nc6 {en het paard staat hier als een reus.}))
24… Rd8 $6 {[%emt 0:00:00] Ook profylactisch gespeeld. Hij wacht ondertussen
af hoe wit zich wil opstellen. Maar na afloop was Karjakin niet te spreken
over deze zet die in feite een tempo kost.} ({De Rus gaf aan dat hij een
betere versie dan in de partij zou krijgen als hij meteen} 24… b5 {had
gespeeld.}) 25. f4 {[%emt 0:00:00] Een thematische opmars. Het is voor wit
prettig om pion f5 te fixeren. Daarbij gaat hij er ook op vooruit om de loper
verder in te perken door zijn pionnen op zwart te zetten.} gxf4 {[%emt 0:00:00]
Hierna komt de g-lijn open en die valt weldra in wits handen.} (25… h6 {
was ook een mogelijkheid.}) 26. gxf4 {[%emt 0:00:00]} b5 $5 {[%emt 0:00:00]
Zwart wil niet werkeloos toe blijven kijken en hij begint een actie op de
damevleugel.} 27. axb5 {[%emt 0:00:00]} axb5 {[%emt 0:00:00]} 28. Ne3 {[%emt 0:
00:00]} c6 {[%emt 0:00:00] [#]} 29. Kf3 {[%emt 0:00:00]} ({Wit had nu ook zelf
de a-lijn in beslag kunnen nemen. Maar misschien beviel} 29. Ra1 Re8 {hem niet.
Na} 30. Kf3 Re4 31. c3 Bd6 {moet het paard naar een veld waar het heel passief
komt te staan:} 32. Ng2) 29… Ra8 {[%emt 0:00:00] Karjakin neemt nu de a-lijn
over.} 30. Rg1 {[%emt 0:00:00] En Carlsen de g-lijn.} Ra2 {[%emt 0:00:00]} ({
Ook in aanmerking komt} 30… Bh6 {om Tg5 uit de stelling te halen.}) 31. b3 {
[%emt 0:00:00] [#] De algemene opinie was dat wit een prettig plusje bezat en
dat het voor zwart niet gemakkelijk is om zich adequaat te verdedigen.} c5 $6 {
[%emt 0:00:00] Voor mijn gevoel is het deze zet waarmee zwart definitief in
grote moeilijkheden komt. Hij geeft zomaar witte velden weg en dat komt de
bewegingsvrijheid van het paard ten goede.} ({Heel rigoureus zou} 31… d5 {
zijn. De pionnen staan dan voor zwart op de goede kleur maar ze zijn ook
uiterst kwetsbaar geworden. Wit kan verder gaan met} 32. Rg5 {maar dat levert
relatief weinig op.} Ke6 33. Rh5 $5 (33. Rxf5 Bg7 34. Rh5 Bxd4 35. Rh6+ Kd7 36.
Rxh7+ {en zwart staat zo actief dat er nauwelijks verliesgevaar is.})) 32. Rg8
{[%emt 0:00:00]} Kf7 {[%emt 0:00:00]} 33. Rg2 {[%emt 0:00:00] Zo verbetert hij
zijn toren.} cxd4 {[%emt 0:00:00]} ({Als zwart de koning terugspeelt naar f6
om pion f5 te dekken zou} 33… Kf6 34. dxc5 $1 {ijzersterk zijn. Na} Bxc5 {
heeft wit een aardig tactisch grapje:} 35. Nxf5 $1 Kxf5 36. Rg5+ Ke6 37. Rxc5 {
waarna hij een heel gunstig toreneindspel heeft bereikt.}) 34. Nxf5 {[%emt 0:
00:00] [#]} d3 $5 {[%emt 0:00:00] Karjakin ziet zich genoodzaakt een pion te
geven om tegenspel te arrangeren. Het is inderdaad zijn beste kans.} 35. cxd3 {
[%emt 0:00:00]} Ra1 {[%emt 0:00:00] Zonder torens zou wit al op winst staan.
Maar de zwarte toren is heel actief.} 36. Nd4 {[%emt 0:00:00] Een logische zet.
Pion b3 wordt even gedekt en b5 gaat hangen.} ({Misschien viel} 36. Rc2 $5 {
te prefereren. Na bijvoorbeeld} Rf1+ 37. Ke4 Re1+ 38. Kd5 Rf1 {zou} 39. Rc7
Rxf4 40. Rxd7+ Kg6 (40… Ke8 $2 41. Ke6 $1 {en wit wint zoals blijkt uit} Rf1
42. Rxh7 Re1+ 43. Kf6 Rb1 44. Rh8 {en Lf8 gaat verloren na Pg7+.}) 41. Nd4 {
en wit heeft alle kansen aan zijn zijde.}) 36… b4 {[%emt 0:00:00]} 37. Rg5 {
[%emt 0:00:00]} Rb1 {[%emt 0:00:00] [#]} 38. Rf5+ {[%emt 0:00:00] Een nuttig
tussenschaak: de zwarte koning wordt naar achteren gedreven.} Ke8 {[%emt 0:00:
00]} 39. Rb5 {[%emt 0:00:00]} Rf1+ {[%emt 0:00:00]} 40. Ke4 {[%emt 0:00:00]}
Re1+ {[%emt 0:00:00]} 41. Kf5 {[%emt 0:00:00]} Rd1 {[%emt 0:00:00] Zwart kan
niet veel beter dan te blijven ‘pesten’.} 42. Re5+ {[%emt 0:00:00]} ({Hier is}
42. Rb8+ {heel kansrijk voor wit. Na} Ke7 {staat de zwarte koning heel
onhandig. Wit kan verder gaan met} (42… Kf7 43. Nf3 {en pion d3 is taboe
omdat Pe5+ in de stelling is gekomen.}) 43. Ke4 Re1+ 44. Kd5 {en wit staat er
riant voor.}) 42… Kf7 {[%emt 0:00:00]} 43. Rd5 {[%emt 0:00:00] Ook na deze
voortzetting staat wit flink aan het roer.} Rxd3 {[%emt 0:00:00]} 44. Rxd7+ {
[%emt 0:00:00]} Ke8 {[%emt 0:00:00]} 45. Rd5 {[%emt 0:00:00] [#]} Rh3 {[%emt 0:
00:00] Hier kwam dit twitterbericht: @FabianoCaruana: I am surprised to see
Karjakin suffering so much after Carlen’s innocuous opening choice; still very
drawisch though.} 46. Re5+ {[%emt 0:00:00]} Kf7 {[%emt 0:00:00]} 47. Re2 {
[%emt 0:00:00] We mogen stellen dat wit een gezonde pion meer heeft, maar
omdat er wat pionnen van het bord zijn gegaan, gaat de zwarte loper steeds
meer een woordje meespreken.} Bg7 {[%emt 0:00:00]} 48. Nc6 {[%emt 0:00:00] [#]}
Rh5+ $1 {[%emt 0:00:00] Hij trapt niet in de val die Carlsen gespannen had.} ({
Je zou zomaar kunnen denken dat zwart een pion kan nemen met} 48… Rxb3 $4 {
Maar dat is een zware misrekening. Hierop had de wereldkampioen} 49. Nd8+ $1
Kf8 (49… Kg8 50. Re8+ Bf8 51. Kf6 $1 {gevolgd door Pe6 met winst.}) 50. Ne6+
Kf7 51. Ng5+ Kg8 (51… Kf8 52. Nxh7+ Kf7 53. Ng5+ Kf8 54. Kg6) 52. Re8+ Bf8
53. Kf6 {gevolgd door Pe6 klaarliggen.}) 49. Kg4 {[%emt 0:00:00]} Rc5 $1 {
[%emt 0:00:00] Hier toont Karjakin zich van zijn beste kant. Hij blijft actief
tegenspel ontwikkelen in een toch zeer netelige situatie.} 50. Nd8+ {[%emt 0:
00:00] Carlsen heeft terecht ingezien dat pion b4 nog even niet geslagen moet
worden. Hij blijft het de tegenstander heel lastig maken.} ({Na} 50. Nxb4 Rb5
51. Re4 h5+ 52. Kf3 {staat hij eventjes twee pionnen achter maar na} Bf8 {
moet wit er weer eentje inleveren zodat de winstkansen na} 53. Nd3 Rxb3 {
aardig geslonken zijn. Met zo weinig materiaal op het bord ligt de remise voor
zwart binnen handbereik.}) 50… Kg6 {[%emt 0:00:00]} 51. Ne6 {[%emt 0:00:00]}
h5+ {[%emt 0:00:00]} 52. Kf3 {[%emt 0:00:00]} Rc3+ {[%emt 0:00:00]} 53. Ke4 {
[%emt 0:00:00] [#] Wit dreigt Tg2+.} ({Ook} 53. Re3 {was mogelijk maar na} Rc2
{brengt het wit ook niet veel.}) 53… Bf6 {[%emt 0:00:00]} 54. Re3 {[%emt 0:
00:00] Dit is in elk geval een betere versie.} h4 {[%emt 0:00:00]} 55. h3 {
[%emt 0:00:00] Niet alleen staat de pion hier gedekt, het houdt een eventuele
koningsmars van zwart op deze vleugel uit de stelling. De problemen stapelen
zich op voor zwart.} ({Afwikkelen met} 55. Rxc3 {zou slechts remise opleveren
met} bxc3 56. f5+ Kh5 57. Nf4+ Kg4 58. Nd5 c2 59. Ne3+ Kh3 60. Nxc2 Kxh2 {
En de zwarte h-pion legt voldoende in de weegschaal.}) 55… Rc1 {[%emt 0:00:
00]} ({Karjakin gaf na afloop aan dat hij waarschijnlijk had moeten kiezen voor
} 55… Kf7 56. Ng5+ Bxg5 57. fxg5 Kg6 58. Rxc3 bxc3 59. Kd3 Kxg5 {want dit is
remise.}) 56. Nf8+ {[%emt 0:00:00] Het paard begint aan zijn zoveelste
sprongen. Maar gek genoeg heeft wit toch niet zoveel in deze stelling.} Kf7 {
[%emt 0:00:00]} 57. Nd7 {[%emt 0:00:00]} Ke6 {[%emt 0:00:00]} 58. Nb6 {[%emt 0:
00:00]} Rd1 {[%emt 0:00:00]} 59. f5+ {[%emt 0:00:00]} Kf7 {[%emt 0:00:00]} 60.
Nc4 {[%emt 0:00:00]} Rd4+ {[%emt 0:00:00]} 61. Kf3 {[%emt 0:00:00] [#]} Bg5 $6
{[%emt 0:00:00] Volgens Susan Polgar niet de meest nauwkeurige verdediging.} ({
Zij liet weten dat} 61… Rd5 {“would make life simpler”.}) 62. Re4 {[%emt 0:
00:00]} Rd3+ {[%emt 0:00:00]} 63. Kg4 {[%emt 0:00:00]} Rg3+ {[%emt 0:00:00]}
64. Kh5 {[%emt 0:00:00] [#]} Be7 $6 {[%emt 0:00:00] Maar pas dit is een
ernstige misstap.} ({Noodzakelijk was om uit het schaak te stappen met} 64…
Kf8 {waarna} 65. Ne5 {beantwoord kan worden met bijvoorbeeld} Bd8 {en de
dreiging …Tg5+ wordt actueel. Remise lijkt hier de meest waarschijnlijke
uitslag.}) 65. Ne5+ {[%emt 0:00:00]} Kf6 {[%emt 0:00:00]} 66. Ng4+ {[%emt 0:00:
00] [#]} Kf7 {[%emt 0:00:00] Dit was niet zijn idee.} ({Karjakin liet weten
dat zijn oorspronkelijke plan} 66… Kxf5 {was. Maar dat hij nu pas zag dat
wit met} 67. Re5+ Kf4 68. Rxe7 {en wit zou winnen. Het klopt wat de Rus zegt.
Bijvoorbeeld:} Rxb3 (68… Rxh3 69. Rf7+ Kg3 70. Nf2 Rh2 71. Ne4+ {zou
verliezen.}) 69. Kxh4 Rc3 70. Rf7+ Ke4 71. Nf2+ Kd5 72. Kg4 b3 73. Rb7 {
en de witte vrijpion beslist. Zwart is te laat om zijn eigen vrijpion te
kunnen inzetten.}) 67. Re6 $1 {[%emt 0:00:00] Een mooie zet waarmee wit de
zwarte koning verder kan terugdringen. Hij wint praktisch gezien een loper.}
Rxh3 $5 {[%emt 0:00:00] De beste kans.} ({De loper valt niet te redden zoals
blijkt uit} 67… Bd8 68. Nh6+ Kf8 69. f6 {en tegen de dreiging f6-f7 valt
niets te bedenken:} Rxh3 70. f7 Be7 71. Rg6 Rg3 72. Rg8+) 68. Ne5+ {[%emt 0:00:
00]} Kg7 {[%emt 0:00:00] Hij laat de loper in de steek. Magnus moet hier op
winst staan.} 69. Rxe7+ {[%emt 0:00:00]} Kf6 {[%emt 0:00:00] [#]} 70. Nc6 $2 {
[%emt 0:00:00] Het goede idee in de verkeerd volgorde.} ({Het was niet
eenvoudig te zien maar met} 70. Re8 $1 {had hij waarschijnlijk zijn eerste
overwinning in deze tweekamp binnen kunnen halen. Bijvoorbeeld:} Kxf5 71. Nc6 {
Nu wel! Het verhindert namelijk … Txb3 vanwege de vork op d4.} Rh1 (71… Kf4
72. Rf8+ Ke4 73. Na5 {Zo blijft b2 op het bord, want zonder die pion kan wit
niet winnen. Een mogelijk vervolg is} Rh1 74. Kg4 h3 75. Rf4+ Kd3 76. Rf3+ Kd4
77. Rxh3 {en wit heeft een duidelijke winststelling bereikt.})) 70… Kxf5 $2 {
[%emt 0:00:00] Die gevaarlijke pion moet er zo snel mogelijk af, zal Karjakin
gedacht hebben. Maar hij zit mis.} ({De ‘grap’ van Magnus was dat} 70… Rxb3
$4 {zou falen op} 71. Re6+ $1 Kf7 (71… Kxf5 72. Nd4+ {met torenwinst. Mooi
gezien, het paard deelt niet alleen de vork uit, maar het dekt tegelijkertijd
de eigen toren.}) 72. Ne5+ Kf8 73. f6 {en de f-pion is beslissend.}) ({
Noodzakelijk was} 70… Rc3 $1 {En gek genoeg gaat het wit niet lukken om een
punt te scoren. Niet alleen hangen er bij hem nu een paard en zijn twee
pionnen. Tegelijkertijd gaat ook de zwarte vrijpion een rol spelen.}) 71. Na5 {
[%emt 0:00:00] [#] Zo heeft wit in elk geval zijn laatste pion weten te dekken.
Zijn taak is allerminst eenvoudig. Hij moet natuurlijk b4 zien te winnen maar
ondertussen moet hij die lastige zwarte h-pion in bedwang zien te houden. Het
paard staat heel ver weg van die pion, dus hoe moet hij dat voor elkaar
krijgen?} Rh1 {[%emt 0:00:00] De beste kans.} 72. Rb7 $2 {[%emt 0:00:00] En
zelfs de grote eindspelspecialist Carlsen doet het wel eens fout.} ({Alleen met
} 72. Rf7+ {viel de winst binnen te halen. Het idee is dat de zwarte koning
weggedreven moet worden, zodat wits koning kan helpen om de gevaarlijke zwarte
h-pion af te stoppen.} Ke6 ({Na} 72… Ke4 {is} 73. Kg4 {eenvoudig. De koning
loopt gewoon mee met de pion en stopt hem zo af. Ondertussen dreigt wit met
Th7 en Txh4 de pion definitief onschadelijk te maken.}) 73. Rf2 {Zo blijft de
zwarte pion onder controle. Het gaat er nog wel om pion b3 niet te verliezen.
Een mogelijk zetverloop is} h3 74. Kh4 h2 {En hier moet wit al weer oppassen.
Met} 75. Ra2 $1 {kan hij de winst afdwingen. Hij kan nu met zijn koning naar
g2 lopen en de pion op h2 oppeuzelen.} ({Vooral niet} 75. Kh3 $4 {wegens} Ra1 {
en het is meteen remise.})) 72… Ra1 $1 {[%emt 0:00:00] Goed gezien van
Karjakin.} 73. Rb5+ {[%emt 0:00:00] [#]} Kf4 {[%emt 0:00:00] De enige zet. Wit
mag h4 nu niet nemen op straffe van mat!} (73… Ke6 {Terug zou heel slecht
zijn. Wit wint na} 74. Kxh4) 74. Rxb4+ {[%emt 0:00:00]} Kg3 {[%emt 0:00:00] De
‘ellende’ voor wit is dat zijn paard hangt en dat de zwarte h-pion te sterk is
geworden.} 75. Rg4+ {[%emt 0:00:00] [#]} Kf2 $1 {[%emt 0:00:00] Een vol paard
meer en toch is het remise!} 76. Nc4 {[%emt 0:00:00]} h3 {[%emt 0:00:00]} 77.
Rh4 {[%emt 0:00:00]} Kg3 {[%emt 0:00:00]} 78. Rg4+ {[%emt 0:00:00]} Kf2 {
[%emt 0:00:00] En ongetwijfeld heel teleurgesteld ging Magnus op de
zetherhaling in.} 1/2-1/2

[Event “2016 World Championship”]
[White “Carlsen, Magnus”]
[Black “Karjakin, Sergey”]
[Site “”]
[Result “1/2-1/2”]
[Date “2016.11.14”]
[PlyCount “156”]

{Notes by Yasser Seirawan – Match play is all about the result. Woulda, coulda, shoulda, explanations all
fall before the final score. To get a result a player has to first establish
the real battleground: In which lines of Opening play will the match be
decided? Match play competition is also an exchange of information. The
players start by making informed, educated guesses about their opponents
primary Defense, their secondary Defense and so on. A player will play their
primary Defense until a disaster before switching to a back-up Defense. For
Game One Magnus chose the Trompovsky Opening and in the process learned
precisely nothing about Sergey’s primary Queen Pawn Defense. In a similar vein,
Sergey learned something about Magnus’s primary Defense to the King Pawn
Opening but by opting out with the safe: 6.d3, instead of 6.Re1, in a Ruy
Lopez, he didn’t learn enough. The first pair of games were soft, two draws
where the balance was barely disturbed. The match was now reduced to a ten
game match. Would Game Three finally produce the clash that chess fans were
anxious for?} 1. e4 e5 2. Nf3 Nc6 3. Bb5 Nf6 {Amongst the elite King Pawn
Opening players the Berlin Defense has been a huge problem. How to get any
advantage as well as how to get play?} 4. 0-0 {The other main try is:} (4. d3 {
Which can be well met by either the active:} Bc5 {As well as:} (4… d6 {
Transposing into a Classical Ruy where White has committed himself with the
d2-d3, tempo.} ))Nxe4 5. Re1 {Disappointing. Okay the “Berlin Endgame”
that appears after:} (5. d4 Nd6 6. Bxc6 dxc6 7. dxe5 Nf5 8. Qxd8+ Kxd8 {
May not be everybody’s cup of tea but the imbalances can lead to rich
strategic games.} )Nd6 6. Nxe5 Be7 7. Bf1 Nxe5 8. Rxe5 0-0 9. d4 Bf6 10. Re2 {Stop the presses! Novelty of the year! Mmm, no. The text has been played
a few times over the “standard” move:} (10. Re1 {Presumably the difference
being that when Black readies a Rook swap down the e-file, recapturing on the
e2-square is to be preferred. Hmm, such a nuanced difference strikes me as
insufficient for a pull.} )b6 ({Instead, I’ll surmise that against the
standard move:} 10… Nf5 {Magnus had planned to advance his d-pawn:} 11. d5 $5 b6 12. c4 $5 Ba6 13. Na3 c6 14. Rd2 {Is a line of play where the Rook might
find a purpose along the second rank. Personally, I’m skeptical of White’s
play as it feels artificial.} )11. Re1 {Having coaxed Black into playing: …
b7-b6, the e2-Rook moves yet again, this time to avoid: …Bc8-a6, which would
favor Black with a Bishop trade.} Re8 12. Bf4 $1 Rxe1 13. Qxe1 Qe7 (13… Bxd4 $2 14. Bxd6 cxd6 15. Qe4 Bxb2 16. Qxa8 Qf8 17. Nc3 Bxa1 18. Nd5 Bf6 19. Nxf6+ gxf6 20. Qxa7 {Would leave Black’s structure in tatters.} )14. Nc3 Bb7 15. Qxe7 Bxe7 16. a4 a6 {“Before the Endgame, the Gods have placed the Middle-game. And
I thank those Gods.” So said Tal. The position at hand queries this adorable
quote. It feels as if the players have magically avoided a middle-game and
embraced an Ending. Perhaps White has a smidgen of something but it sure feels
balanced to me.} 17. g3 {Perhaps angling for an opportunity to play: Bf1-h3,
hitting the d7-pawn at an inconvenient moment.} g5 {An active rejoinder to be
sure that helps Black resolve the problem of his misplaced d6-Knight. The
downside to this pleasant move is that the f5-square is weakened. Magnus was
quick to pounce.} 18. Bxd6 $1 Bxd6 19. Bg2 $1 Bxg2 20. Kxg2 {Imperceptibly
after these trades White does have something in the position. If he can
maneuver his Knight to the f5-square, back it up with his g-pawn, he might yet
find a serious pull.} f5 $1 {Nipping the idea in the bud before it could take
shape. Not as convincing would be:} (20… Re8 21. Nd5 Re2 22. Ne3 $1 Rd2 23. Rd1 Rxd1 24. Nxd1 {When White has the more agreeable play.} )21. Nd5 Kf7 22. Ne3 Kf6 {Sergey has “met” Magnus well and appears to be closing in on a boring
draw.} 23. Nc4 Bf8 24. Re1 Rd8 $6 {A “mysterious Rook move” an echo of Game
Two where Magnus played: Ra8-c8, backing up a c7-pawn. I suppose the idea is
to discourage: Nc4-e5, by preemptively defending the d7-pawn. Very
sophisticated indeed. The brutes among us might not have been so caring:} (24… d5 25. Ne5 Bd6 $11 {Strikes me as just fine for Black.} )25. f4 gxf4 26. gxf4 b5 27. axb5 axb5 28. Ne3 c6 29. Kf3 {It is easy to get lulled to sleep
and imagine that nothing is happening but the swap of four pawns has opened up
the a-file and the g-file insuring play for the Rooks. On closer inspection a
problem has crept into Black’s position: The f5-pawn is a greater target than
any White pawn. White is ready to seize one of the open files and ready an
invasion. White is now for choice.} Ra8 30. Rg1 Ra2 $5 {A highly optimistic
move to be sure. My concern is that it could be badly timed. The threat of:
Rg4-g5, picking off the f5-pawn needs to be taken seriously. Therefore:} (30… Bh6 $1 31. Rg3 d5 $1 32. Rh3 Bg7 $1 {Is a nice way to keep White at bay. If
White persists in his attempts to win the f5-pawn he could well miss the mark:} 33. Rh5 Ra2 34. b3 (34. Rxf5+ Kg6 35. Rg5+ Kf7 {Black will win back his pawn.} )h6 35. Rxf5+ Kg6 {White has managed to tangle up his own pieces.} )31. b3 c5 $2 {Sergey cracks. Up to now, nothing has gone seriously wrong but the text
is born from excessive worry. The threat of: Rg1-g5xf5+, is stronger than its
execution. Upon cold reflection best was the simple:} (31… d5 $1 32. Rg5 Ke6 $1 33. Rxf5 Bg7 {With a variation similar to the previous note. Black’s
counter-attack against the d4-pawn gives sufficient counterplay for holding
the draw:} 34. Rh5 Bxd4 35. Rh6+ Kd7 36. Rxh7+ Ke6 {Seems to be finely
balanced.} )32. Rg8 $1 Kf7 33. Rg2 cxd4 34. Nxf5 d3 35. cxd3 Ra1 $5 {When I
don’t understand a move I tend to reward it with a (!?) mark as a sign of
respect for the players sophistication. In truth this one is a bit beyond my
comprehension. Sergey has jettisoned a pawn for active play or what the real
cognoscenti would call “dynamic factors.” Cool! So why not play actively?
Direct, good and compelling was:} (35… Ra3 $1 36. Rb2 Bb4 $1 37. Ne3 Bc3 38. Rb1 b4 {When thanks to Black’s active pieces it would be a real technical
challenge to win this one.} )36. Nd4 b4 37. Rg5 Rb1 38. Rf5+ Ke8 39. Rb5 {
From an arid desert Magnus has managed to find an oasis. He has consolidated
his extra pawn, now, remarkably, he has created real winning chances. Unlike
the previous note, the f8-Bishop is now passive as well as a potential
tactical target.} Rf1+ 40. Ke4 Re1+ 41. Kf5 Rd1 42. Re5+ {By no means a bad
move. But around these parts Magnus missed a more incisive continuation:} (42. Rb8+ $1 Ke7 (42… Kf7 $6 43. Nf3 $1 $16 )43. Ke4 Re1+ 44. Kd5 Rd1 45. Nf5+ Kf7 46. d4 Rd3 {When appearances can be deceiving. At first blush it seems that
there has been a lot of to-and-froing without much happening. In truth, things
are going great for White. All his pieces are active and his once dormant
d-pawn and f-pawns are playing fine supporting roles. This is laid bare after:} 47. Rd8 $1 Rxb3 48. Rxd7+ Kg6 49. Ng3 Re3 50. f5+ Kg5 (50… Kh6 51. Rf7 $1 {
Did I mention the f8-Bishop could become a target?} Re8 52. Ne4 {White is
close to winning now.} )51. Ne4+ Kf4 52. Rxh7 b3 53. Nc5 {With good winning
chances for White.} )Kf7 43. Rd5 Rxd3 44. Rxd7+ Ke8 45. Rd5 {Trading off
the d-pawns has benefitted Black. With the reduced material Black need only
make a few more pawn swaps and he will be home free to make a draw.} Rh3 46. Re5+ Kf7 {Natural. But likely wrong. Black’s King is more of a target on the
Kingside than a stern blockader. For reasons as we will see in the game, there
is less danger for Black’s King on the d7-square. In addition covering the
c6-square is important.} (46… Kd7 47. Re2 Bc5 48. Ne6 Be7 {When White has a
hard task to convert ahead of him.} )47. Re2 Bg7 48. Nc6 $1 {This is the rub.
White defends the b3-pawn indirectly by creating a mating net against Black’s
King.} Rh5+ {Doubtlessly played with a heavy heart. Sergey had covertly
eyeballed the b3-pawn dreaming that it would soon be his! Not so:} (48… Rxb3 $4 49. Nd8+ Kf8 50. Ne6+ Kf7 51. Ng5+ {With a forced checkmate to follow.} )49. Kg4 Rc5 50. Nd8+ $1 {Obviously, White wants to keep the game alive. Again, a
trade of pawns:} (50. Nxb4 $2 Rb5 51. Re4 h5+ 52. Kf3 Bf8 53. Nd3 Rxb3 {
Is helpful to Black’s cause.} )Kg6 51. Ne6 h5+ 52. Kf3 Rc3+ 53. Ke4 Bf6 54. Re3 h4 55. h3 $2 {A careless slip when once again Magnus was close to
fitting the noose. An opportunity was present to include the King into the
attack by forcibly vacating the f5-square:} (55. Nf8+ $1 Kf7 56. Nd7 {
Threatening a winning King and pawn Ending.} Rc2 (56… Bd8 57. Ne5+ Ke6 58. Nd3 $1 Bb6 59. Rh3 $1 )57. Kf5 $1 Bg7 58. h3 {Is a superior version of the
game.} )Rc1 56. Nf8+ Kf7 57. Nd7 Ke6 $1 {The difference between the two
lines is now clear: White is prevented from playing: Ke4-f5.} 58. Nb6 Rd1 59. f5+ Kf7 60. Nc4 Rd4+ 61. Kf3 Bg5 $2 {After fighting so tenaciously Sergey
makes an egregious slip which endangers all his hard work. With the draw
nearly in sight the simple method was also a direct one, keep attacking the
f5-pawn:} (61… Rd5 $1 62. Ke2 Kg7 $1 63. Rf3 {And only now:} Bg5 $1 {Black’s
King is ready to sweep away the f5-pawn and secure the coveted draw.} )62. Re4 Rd3+ 63. Kg4 {And just like that Magnus is back in business.} Rg3+ {In such
positions, there is the “human element” of wanting to eliminate all of White’s
pawns at the cost of a Bishop and to play K&R versus a K,R&N position. Where
possible, you calculate where such an escape might lie. At first blush there
appears to be an “easy” draw in view:} (63… Bf6 64. Re6 Rg3+ 65. Kf4 Bg5+ 66. Ke4 Rxh3 67. Ne5+ Kf8 68. f6 Rxb3 {Exactly at this moment, Black is a happy
camper. Just one move away from the goal!} 69. Kf5 (69. f7 $1 Be7 70. Rg6 $1 $18 )Bxf6 $1 70. Kxf6 Kg8 {Mission accomplished. A draw is in the offing.
How cruel is the scorpion’s sting. Go back to move sixty-nine and play: 69.f7!
Be7 70.Rg6!, instead. When Black is just lost. Yikes.} )64. Kh5 Be7 65. Ne5+ Kf6 66. Ng4+ $1 {During the time that this phase of the game was being played
I was having dinner at the Closing of the “Showdown” in Saint Louis tournament.
In my nearest vicinity was Fabiano, Hikaru and Vishy. We all scrunched around
Fabi’s smart-phone to follow the cut and thrust. In rapid-fire succession, one
defense after another was defeated. The verdict of the table was clear: Magnus
was now winning. Our mirth attracted the attention of Veselin Topalov as well.
I was beginning to feel out-rated but followed their analysis closely.} Kf7 {
The plausible alternative:} (66… Kxf5 {Was defeated by the important
zwishenzug:} 67. Re5+ $1 Kf4 68. Rxe7 Rxh3 69. Rf7+ $1 {When Black’s King is
forced to go into the path of his Rook.} Kg3 70. Nf2 $1 {While:} (70. Rb7 {
Is also good, the text is much stronger.} )Rh2 71. Ne4+ Kh3 72. Rf3+ Kg2 73. Rf2+ {Forcing the trade of Rooks is the easiest win.} )67. Re6 Rxh3 68. Ne5+ {Black is now forced to part with his Bishop.} Kg7 69. Rxe7+ Kf6 70. Nc6 Kxf5 $2 {A move the dinner table had rejected. The conversation had centered
on a study-like position that arises after:} (70… Rc3 $3 71. Re6+ Kxf5 72. Nd4+ Kf4 73. Kxh4 Rd3 $1 {The “collective wisdom” of the table was having a
devil of a time here. The analysis continued:} 74. Ne2+ Kf3 $1 (74… Kf5 $4 75. Rb6 $18 )75. Nc1 Rd1 $3 (75… Rc3 76. Re1 Kf2 77. Rd1 {Black’s King is
cut-off from the Queenside and White’s King will march to victory.} )76. Rc6 Ke3 77. Rc2 {At this moment, the table was reasonably sure that the game was
won, as again, Black’s King appears to be cut-off and another victorious White
King march was in the offing. Vishy forced us away from our dinners with
another offering:} Rd2 $1 78. Rc6 Rd1 {And no matter how we tried, the win, if
it exists proved elusive.} )71. Na5 $6 {Missing a golden opportunity to cinch
the game:} (71. Re1 $3 {Comes with splendid timing. The text renders any
tricks based on: …Rh3-h1, and pushing the h4-pawn harmless. Secondly, White
is ready to play: Ra1-b1, and then collect the b4-pawn. Finally, the King on
the h5-square is poised to keep an eye on the h4-pawn. Play might continue:} Kf4 {This time, the move:} (71… Rc3 $2 {Has a cruel failing:} 72. Ne7+ $1 {
And Black’s King is forced to move into a fatal fork.} )72. Rf1+ $1 Ke4 73. Na5 $1 {Winning. The key difference is that in this line of play White has managed
to bring his Rook to the first rank with gain of tempo. Black is unable to
prevent future pawn pluckings.} )Rh1 72. Rb7 $4 {Tragedy after a supreme
effort. With this, the win definitely slipped away. Last chances were still to
be had:} (72. Rf7+ $1 Ke6 73. Rf2 $1 h3 74. Kh4 Ra1 {The plausible alternative:
} (74… h2 $2 75. Ra2 $1 {Is a rather pretty picture.} )75. Nb7 Ra3 76. Rd2 $1 Ke5 77. Nc5 h2 78. Rxh2 Kd5 79. Rc2 $1 {At long last, White is winning.} )Ra1 $1 {Sergey seizes his chance to save the game with a study like finish:} 73. Rb5+ Kf4 $1 {Otherwise the h4-pawn is removed from the board.} 74. Rxb4+ {
What else? White cannot capture the h4-pawn:} (74. Kxh4 $4 Rh1# {Is spine
chilling.} )Kg3 $1 75. Rg4+ Kf2 76. Nc4 h3 77. Rh4 Kg3 78. Rg4+ Kf2 {
Oh my what a game! The collective wisdom of the table was that if Magnus had
won this game ‘out of nothing’ Sergey would have lost a lot of confidence,
conversely thanks to this incredible save we now have a great match in store.} 1/2-1/2