Interview met Marleen van Amerongen

Door Schaakridder Martin van Driel

Vanaf je 4^de jaar was je al met schaken bezig. Van wie heb je schaken geleerd?

Van mijn broer Arjen. Hij schaakt nu in Zeist. In zijn studententijd schaakte hij bij de Stukkenjagers in Tilburg. Hij is getrouwd met schaakster Peggy Janssen.

 Zijn er verder nog schakers in de familie?

Mijn moeder.

 In het verleden was je 5^de bij het Wereldkampioenschap voor schaakbeloften. In welk land werd dit toernooi gespeeld? Werd je gesponsord via de Schaakbond? Tegen wie speelde je toen je mooiste partij? Wie was je traniner?

Dit toernooi werd in Brazilië gespeeld in de plaats Guarapuava. Dit is een gemeente in de deelstaat Parana. Ik speelde mee in het toernooi tot 18 jaar.
Mijn mooiste partij speelde ik tegen de Finse Johanna Paasingas. Deze partij staat ook op Chessbase.
Ik werd gesponsord door De Efteling. Ik schreef een brief naar hun met als openingszin “Jullie geloven toch in sprookjes? Ik ook”. En zo had ik een sponsor.
Mijn trainer was toen Friso Nijboer.

 Je bent de eerste vrouwelijke voorzitter van de schaakbond, bevalt het?

Het bevalt prima! En kan ik je mededelen dat er weer een vrouw voorzitter is geworden van een bondssport, namelijk bij de Koninklijke Nederlandse Gymnastiek Unie. Ik ben dus niet meer alleen! In 1873 is de Schaakbond opgericht, 100 jaar later werd ik geboren. Wij zijn allemaal schakers en dan maakt het niet meer uit of je man of vrouw bent. Zo denk ik erover.

 Je moeder was voorzitter van de schaakvereniging SMB uit Nijmegen. Het besturen zit dus in je bloed of genen. Vertel eens.

Mijn moeder was voorzitter van 1991 tot 2002 van schaakvereniging SMB uit Nijmegen. Zij volgde een cursus indelingsdeskundige en naast het vele organiseren haalde zij in 1998 de slotronde van alle teams die KNSB speelden naar het Traivium in Nijmegen. Een prachtig spektakel en een primeur voor die tijd.

Aan welke bedrijven denk je om het plan te realiseren dat alle kinderen schaken in 2020?  Welke middelen worden ingezet om dit te bereiken? Je hebt zelf gewerkt bij Unilever, dit is toch een goede kandidaat?

Het moet een mix zijn van bedrijven, fondsen, gemeenten en ministeries. Ik wil van onderop dat men met scholen begint met een uiteindelijk resultaat.
Deloitte is sponsor van het Nederlands Kampioenschap Schaken. Tata Steel is een prachtig voorbeeld van hoe het al jaren werkt.Wat je op school niet leert is dat het leven in beweging is en vol met veranderingen zit, net zoals de vele wendingen in een schaakpartij.  Hier moet het schaken op inspringen.
Het is zo belangrijk dat kinderen zich kunnen ontwikkelen zeker op het gebied van schaken. Het is iets makkelijker als een directeur van een school helemaal maf is van schaken.
Essentie van het verhaal is door zoveel mogelijk te vertellen wordt het op een gegeven moment opgepakt. De Schaakbond en de schaakclubs kunnen dit niet alleen.
Ook zijn ouders hele belangrijke factoren, zij kunnen veel betekenen voor het jeugdschaken.

Binnen de EEG is er door de lidstaten een wet aangenomen dat scholen verplicht zijn schaken te faciliteren? Maken jullie daar gebruik van?

Je kan het niet als EU opleggen aan de scholen, wel kun je adviseren om het schaken te laten plaatsvinden op scholen.
Zo is er Chess in Schools in Engeland en landen als Armenië en Hongarije. Het belangrijkste van alles is dat de kinderen er baat bij hebben.
De Disneyfilm Queen of Katwe is een waargebeurd verhaal dat zich afspeelt in Uganda. Een meisje leert schaken en een wereld gaat open voor haar. De film is een echte aanrader. Jammer dat deze film niet uitkomt op DVD.
Ik ben van mening dat je schaken zelfs kunt gebruiken bij beweegsporten. Ik ben met PSV in gesprek om het schaken bij de jeugd daar ook in te brengen.

 Je gebruikt in diverse interviews de kernwoorden als verankeren, verbinden en verrijken? Mooie woorden maar nu praktijkvoorbeelden. Kun je er benoemen?

Ja, dat kan ik. Verankeren is dat kinderen het van zelfsprekend vinden dat het gewoon is. Jong beginnen met schaken zodat het verankert in de samenleving. Verlies je je hart aan schaken dan raak je dat gevoel nooit meer kwijt.
Bij verbinden kun je denken aan toernooien waar ter wereld dan ook. Je hoeft geen taal te spreken om te schaken, het verbindt mensen met elkaar. Zo ook op scholen is de verbindingsfactor hoog.
Verrijken, dit loopt overal doorheen. Op sociaal en emotioneel vlak. Er is zelfs bewijs dat je door middel van schaken dementie kunt uitstellen.
Als voorbeeld een 100-jarige die nog meespeelt in het Tata Steel toernooi maar ook dat er plaats is voor een 9-jarige schaker! Dat is toch prachtig! Het verbindt onze samenleving en Nederland wordt er een stuk mooier van.
Zo zijn we bezig te kijken hoe wij de competities in Nederland aantrekkelijker en laagdrempeliger kunnen gaan maken! Bij darten hebben ze dit ook gedaan. Ook pokerwedstrijden met verslag erbij werkt bij de mensen laagdrempelig. Zo zien de kijkers de mimiek op de gezichten van de spelers.
Belangrijke factor is om het schaken opnieuw tegen het licht te houden en de veranderingen toe te passen, zo kan men misschien verloren schakers terugwinnen!

 Heeft het bestuur van de Schaakbond projecten uitstaan om het schaken te bevorderen en zijn deze blijvend?

Jan Baas is als penningmeester aangesteld en Frank Lommers doet nu kader. Eugene Rebers doet aan schaaktop.
In november vertrekt Jan Stamphorst als bestuurslid. Dan kijken we of wij verder moeten met 6 of 8 personen binnen het bestuur. Wij kijken als bestuur meer naar de inhoud van een functie en ook wat nodig is, wij kijken ook naar alternatieven en proberen deze toe te passen.
Afgelopen april 2017 is de website van de Schaakbond in een nieuw jasje gestoken om te zorgen voor betere berichtgeving.  De 3 bonden OSBO, SGS en SBO willen fuseren en dit zal in juni 2017 uiteengezet worden in Schaakmagazine.
De KNSB wil puur trends in het land zichtbaar maken en wij als bestuur willen dit faciliteren.
Het is en blijft mensenwerk om goede ideeën te lanceren en je leert altijd van elkaar!

Zijn er nieuwe Schaakbondbestuurders aangesteld en staan de neuzen in één richting?

Heel veel projecten hebben wij uitstaan. Op het Kanaaleiland in Utrecht worden schaaklessen niet alleen aan kinderen gegeven maar ook aan moeders om hen een rol op het intellectuele vlak te geven. Er zijn projecten in Friesland en Rotterdam. Verder willen wij schaken gaan inzetten bij bewegingssporten; zo kan een winterstop benut worden om schaaklessen te volgen.
Kortom het schaken zo verankeren dat het logisch is dat je kind kan schaken!!!

 In het Brabants Dagblad zou je Anish Giri als boegbeeld voor het schaken naar voren willen schuiven, terwijl je in de uitzending van Radio 1 weer pleit dat Anish Giri zich moet richten op het Wereldkampioenschap?

Ik bedoel hiermee te zeggen dat hij een boegbeeld is voor Nederland, hij heeft goede promotie om zich heen en hij is het gezicht van Nederland. Maar hij mag nog meer in beeld komen. Wij mogen echt trots zijn op iemand zoals Giri.
Voor promotie van het schaken is het belangrijk dat je weet welke personen je naar voren schuift.

 Zanger Nick uit Volendam is schaakambassadeur. De Schaakbond zou meer van zulke schaakambassadeurs aan moeten stellen om de jongeren warm te maken voor het schaken. Wat denk je van mensen als Tim Hofman?

Het kan iedereen zijn maar ze moeten wel kunnen schaken. Je hebt nu eenmaal een aantal boegbeelden nodig. Wat wij verlangen is dat zij zich een paar keer per jaar zich inzetten voor de schakers.

 Wat vind je het beste schaakboek, wie de beste schaakspeler en welke de beste schaakfilm?

Het beste schaakboek vind ik Oordeel en Plan van Max Euwe. Hij legt de materie in het boek goed uit.
De beste schaakspelers zijn Fischer, Ivanchuk, ik houd namelijk van aanvallend spel. Maar mijn grootste heldin is Polgar. Zij wil op de 2^de zaterdag in oktober 2017 een wereldtoernooi organiseren waaraan iedereen mee mag doen. Haar streven is in 2020 dat er 5 miljoen schakers over de gehele wereld gelijktijdig met elkaar schaken op een aangewezen dag. Dit is zo’n geweldig idee, dat wij dit gaan ondersteunen.
De beste schaakfilms vind ik Queen of Katwe, dit zou je kunnen zien als een verankering van het schaken. De film Dark Horse zou je kunnen zien als verbinden van het schaken. En de film over Magnus Carlsen zou als verrijken van het schaken kunnen worden aangemerkt.